Coraz szerszy katalog opłat dodatkowych w umowach leasingu poza opodatkowaniem VAT?
Pobranie opłaty dodatkowej od korzystającego za przekazanie jego danych na uzasadnione wezwanie krajowego lub zagranicznego organu ścigania, jak też za obsługę mandatów wystawionych bezpośrednio na finansującego, nie stanowi elementu wynagrodzenia leasingodawcy z tytułu świadczonej przez niego usługi leasingu, a tym samym nie podlega ona VAT. Podobnie będzie w przypadku opłat dodatkowych za niewykonanie przeglądu okresowego pojazdu w ASO zgodnie z harmonogramem przewidzianym przez producenta, jak i opłat windykacyjnych.
Takie stanowisko zajął Dyrektor KIS w interpretacji wydanej na początku 2025 r. W ocenie organu podatkowego opłaty te nie mogą być traktowane jako usługa pomocnicza do usługi leasingu, tj. nie stanowią one łącznie z usługą leasingu świadczenia kompleksowego. Obciążenie korzystającego taką opłatą, zdaniem Dyrektora KIS, nie służy lepszemu korzystaniu z usługi głównej, tj. usługi leasingu.
Co interesujące, wydawane wcześniej przez Dyrektora KIS interpretacje indywidualne dotyczyły przede wszystkim opłat dodatkowych za obsługę mandatów (tj. wskazanie danych korzystającego na wezwanie organów ścigania – krajowych i zagranicznych). Linia interpretacyjna organów podatkowych w powyższej kwestii jest ugruntowana – zdaniem fiskusa firma leasingowa nie powinna doliczać VAT ani do kosztów samych mandatów, ani do opłat administracyjnych pobieranych w związku z przekazaniem informacji stosownym organom. Koszt taki powinien być dokumentowany notą księgową. Organy podatkowe podkreślają, że wskazane opłaty dodatkowe nie stanowią zapłaty za oddanie do użytkowania pojazdu w ramach umowy leasingu, gdyż z tego tytułu pobierane są określone raty leasingowe. Dodatkowa opłata nie stanowi również wynagrodzenia z tytułu wykonywanej na rzecz korzystającego jakiejkolwiek innej usługi towarzyszącej usłudze leasingu, ponieważ po jego stronie w związku z poniesieniem tej opłaty nie występuje żadne przysporzenie czy też poprawa jakości lub szerszy pakiet korzyści w ramach świadczenia zasadniczego.
W najnowszej interpretacji reguła, zgodnie z którą tego typu opłata dodatkowa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, została niejako rozciągnięta na opłaty dodatkowe innego rodzaju, tj. związane z windykacją należności wynikających z umów leasingu, ale także za brak wykonania przez korzystającego okresowych badań technicznych finansowanego samochodu w ASO zgodnie z harmonogramem producenta pojazdu.
Reguła, zgodnie z którą koszty mandatów, a także opłat administracyjnych pobieranych w związku z przekazaniem informacji stosownym organom, nie podlegają opodatkowaniu VAT, jest rozciągana na opłaty dodatkowe innego rodzaju, tj. związane z windykacją, ale także za brak wykonania przez korzystającego badań technicznych finansowanego samochodu w ASO.
Sprawa pozostaje otwarta?
Kwalifikacja opłat dodatkowych na gruncie podatku VAT w mojej ocenie nie została jednakże kategorycznie zamknięta. Wprawdzie w dotychczasowych wyrokach sądy administracyjne podzielały stanowisko Dyrektora KIS, ale na rozpoznanie przez NSA czekają skargi kasacyjne podatników, zawierające argumentację, przemawiającą za ścisłym związkiem opłaty dodatkowej z umową leasingu. Koncentrują się one przede wszystkim wokół tego, że bez samej umowy leasingu nie powstałby po stronie korzystającego obowiązek jej uiszczenia na rzecz finansującego. Przesądzać to ma, zdaniem skarżących, o opodatkowaniu VAT tego typu opłat, na analogicznych zasadach jak samej usługi leasingu.
Do czasu zajęcia stanowiska przez NSA sprawa w mojej ocenie pozostaje otwarta. Ocena kwalifikacji opłat dodatkowych na gruncie podatku VAT jest o tyle istotna, że regułę wynikającą z wydawanych interpretacji Dyrektor KIS próbuje rozciągać na wszystkie opłaty dodatkowe, które korzystający zobowiązany jest ponosić na rzecz finansującego zgodnie z umową leasingu, pozostawiając w niepewności co do kwalifikacji tego typu opłat zarówno podatników, jak i finansujących.
