Kary za brak biletu parkingowego jednak z VAT – Szef KAS zweryfikował stanowisko organów
Dotychczas Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stał na stanowisku, że opłaty dodatkowe za brak biletu parkingowego nie są objęte VAT. W tej kwestii stanowisko organów uległo jednak zmianie. Ma to związek z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE. Jak wskazuje w ostatnich pismach Szef Krajowej Administracji Skarbowej, istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usługi parkowania a nałożeniem kary umownej, dlatego takie opłaty podlegają opodatkowaniu VAT. Naczelny Sąd Administracyjny takie podejście prezentował już wcześniej.
W wyroku w sprawie C-90/20 z 20 stycznia 2022 r. TSUE orzekł, że opłaty pobierane przez spółki prowadzące prywatne parkingi za nieprzestrzeganie ogólnych warunków ich użytkowania (zwykle – brak pobrania biletu) należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi podlegające VAT. To właśnie to orzeczenie skłoniło Szefa KAS do zmiany wydanych wcześniej interpretacji indywidualnych, w których organy potwierdzały, że w takich przypadkach VAT nie występuje.
Należy przypomnieć, że Naczelny Sąd Administracyjny już wcześniej, 21 czerwca 2018 r., podjął podobną decyzję w sprawie zarządzania parkingami w ramach systemu Park & Ride (sygn. akt I FSK 954/16). NSA stwierdził wówczas, że kara za pozostawienie pojazdu na parkingu po upływie doby parkingowej jest opodatkowana VAT, ponieważ stanowi opłatę za niedozwolone użytkowanie. Mimo tego Dyrektor KIS wydawał odmienne interpretacje indywidualne, w których prezentował stanowisko, zgodnie z którym dodatkowe opłaty za brak biletu parkingowego nie podlegają opodatkowaniu VAT. KAS postanowił jednak je zmienić.
Organ: brak czynności to brak VAT
Wydane w ostatnim czasie pisma Szefa KAS dotyczyły sytuacji spółki, która zarządza parkingami dla dużych sieci handlowych na terenie całego kraju. Ich klienci, korzystając z parkingu, zawierają umowę najmu miejsca parkingowego na określonych warunkach. Opłata za parking zależy od czasu postoju pojazdu i jest określona w cenniku parkowania. Spółka zatrudnia kontrolerów, którzy sprawdzają przestrzeganie regulaminu parkingu. W przypadku naruszenia zasad, zarządca parkingu wystawia wezwanie do uiszczenia kary umownej (która może być obniżona przy terminowym uiszczeniu opłaty).
We wniosku o interpretację spółka uzasadniała, że kara umowna ma charakter sankcyjno-odszkodowawczy i nie podlega opodatkowaniu VAT. Dyrektor KIS potwierdził, że takie podejście jest prawidłowe. W interpretacji z 31 grudnia 2019 r. (nr 0111-KDIB3-2.4012.716.2019.1.MGO) wskazał, że nałożenie kary umownej w formie dodatkowej opłaty nie jest konsekwencją wykonania przez spółkę jakiejkolwiek czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, co za tym idzie taka opłata nie będzie objęta VAT.
Naczelny Sąd Administracyjny już w 2018 r. stwierdził, że kara za pozostawienie pojazdu na parkingu po upływie doby parkingowej jest opodatkowana VAT, ponieważ stanowi opłatę za niedozwolone użytkowanie. Mimo to Dyrektor KIS prezentował stanowisko, zgodnie z którym dodatkowe opłaty za brak biletu parkingowego opodatkowaniu VAT nie podlegają. Szef KAS postanowił jednak je zmienić.
Odmienne stanowisko Szefa KAS
W piśmie z 15 maja 2023 r. (sygn. DOP7.8101.32.2023.FMLM) Szef KAS zakwestionował stanowisko podatnika (potwierdzone przez Dyrektora KIS) i zmienił interpretację z 2019 r. Jak wskazał w uzasadnieniu, w przypadku opłaty dodatkowej za nieregulaminowe skorzystanie z parkingu istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usługi parkowania (najmu miejsca parkingowego) a nałożeniem kary umownej. Obie te czynności są wzajemnie zależne, a co za tym idzie opłata dodatkowa jest wynagrodzeniem za usługę.
Dodatkowo Szef KAS zaznaczył, że zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej opłata dodatkowa ma charakter sankcyjno-odszkodowawczy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Podobnie było w przypadku, w której zmienił on interpretację wydaną wcześniej przez Dyrektora KIS, dlatego Szef KAS wskazał, że opłata jest ściśle związana z korzystaniem z miejsca parkingowego i wynika z niewywiązania się klienta z jego obowiązków.
Podobne stanowisko Szef KAS zaprezentował w pismach z 30 maja 2023 r. (sygn. DOP7.8101.28.2023.FMLM i DOP7.8101.27.2023.FMLM), dlatego można spodziewać się, że nie chodzi o jednostkowe decyzje organów, a o zmianę dotychczas prezentowanej wykładni. Biorąc pod uwagę przywoływany wyrok NSA z 2022 r. aktualne stanowisko fiskusa może być spójne z podejściem sądów.
Autor: Paweł Jaworski