Kompensata rozwiąże problem opłaty wstępnej w gotówce na leasingowane auto

Należy do nich zaliczyć przede wszystkim ograniczenie możliwości zaliczenia przez przedsiębiorcę wydatków do kosztów uzyskania przychodów, które wynika z art. 15d ustawy o CIT. Przepis ten przewiduje ograniczenie możliwości zaliczenia przez przedsiębiorców w koszty wydatków w części, w jakiej płatność w relacji B2B przekroczyła limit 15 000 zł i została dokonana w formie gotówkowej. Od 1 stycznia 2023 r. – jak już wspomniano – limit ten będzie blisko dwukrotnie niższy. W przypadku, gdy wartość transakcji przekracza 15 000 zł (od 2023 r. – 8 000 zł), to w tej części, w jakiej płatność została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, firma leasingowa – nabywając samochód – nie zaliczy do kosztów przypadających na tę część odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej tego środka trwałego w rozumieniu art. 16g ustawy o CIT, opartej o jego cenę nabycia.

Rozwiązaniem kompensata

Takie ryzyko nie grozi jednak leasingodawcom nawet w sytuacji, gdy leasingobiorca uiści w kasie dealera pewną kwotę przy użyciu gotówki. Jest tylko jeden warunek. Pomiędzy dealerem a firmą leasingową oraz leasingobiorcą musi nastąpić rozliczenie wzajemnych wierzytelności    w odniesieniu do kwoty opiewającej na wartość wpłaconej przez klienta opłaty wstępnej lub zaliczki.

Organy podatkowe potwierdzały prawidłowość podobnych rozwiązań. W szczególności należy odnieść się do interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 kwietnia 2017 r., nr 1462-IPPB6.4510.24.2017.2.AZ. Organ w pełni zaakceptował w niej zaprezentowane przez wnioskodawcę – leasingodawcę –   stanowisko w odniesieniu do schematu rozliczenia z tytułu umowy leasingu (w szczególności opłaty wstępnej) oraz umowy zakupu samochodu pomiędzy leasingodawcą, dealerem oraz leasingobiorcą, który dla przedstawionej transakcji wyglądał następująco.

• W celu rozpoczęcia realizacji umowy leasingu leasingobiorca dokonał uiszczenia wstępnej opłaty leasingowej gotówką, bezpośrednio w kasie dealera. Przykładowo, leasingobiorca dokonał uiszczenia opłaty wstępnej w wysokości 5 000 zł brutto;
• dealer wystawił na rzecz leasingodawcy fakturę z tytułu sprzedaży samochodu. Przykładowo, na kwotę brutto 50 000 zł;
• następnie leasingodawca wystawił na rzecz leasingobiorcy fakturę na kwotę 5 000 zł brutto tytułem uiszczenia opłaty wstępnej (równą kwocie wpłaconej w kasie dealera);
• w związku z faktem uiszczenia przez leasingobiorcę opłaty wstępnej w kasie dealera, kwota do zapłaty przez leasingodawcę na rzecz dealera (wynikająca z faktury wystawionej przez dealera z tytułu sprzedaży samochodu na rzecz leasingodawcy – w kwocie 50 000 zł) została pomniejszona o kwotę opłaty wstępnej uiszczonej w kasie dealera (5 000 zł). Kwota ta wynikała z faktury wystawionej przez leasingodawcę;
• finalnie leasingodawca był zobowiązany do uiszczenia na rzecz dealera kwoty 45 000 zł, a kwota 5 000 zł stanowiła kompensatę pomiędzy leasingodawcą a dealerem.

W tak przedstawionym stanie faktycznym, zdaniem wnioskodawcy – firmy leasingowej – kompensata stanowi bezgotówkową formę rozliczenia wzajemnych zobowiązań i należności, w efekcie czego skompensowanie należności, która odpowiada uiszczonej opłacie wstępnej (lub zaliczce) nie spowoduje konieczności wyłączenia z kosztów tej części wydatków (odpowiadających kwocie opłaty wstępnej) związanych z uregulowaniem zobowiązań,  których sumaryczna wartość przekracza 15 000 zł.

Bezpieczna również zaliczka

Należy wskazać również, że przywołana wyżej interpretacja nie była jedyną, w której stwierdzono, że kompensata nie narusza przepisów dotyczących płatności gotówkowych. Fiskus w pełni zaakceptował również stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę w interpretacji indywidualnej z 30 maja 2017 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.33.2017.1.MAZ. Warto zwrócić uwagę, że to właśnie firma leasingowa, która wystąpiła o tę interpretację, wskazała, że w niektórych przypadkach klient dokonuje w kasie dealera wpłaty tytułem zaliczki na nabywane auto (w kwocie równej późniejszej opłaty wstępnej), ponieważ do płatności dochodzi jeszcze przed zawarciem umowy leasingu. Wnioskodawca wskazał jednak, że po zawarciu umowy wpłacona kwota również jest rozliczana poprzez kompensatę pomiędzy dealerem a leasingodawcą.  

To, że obie przywoływane interpretacje zostały wydane w pierwszej połowie 2017 r., nie jest dziełem przypadku. Od 1 stycznia 2017 r. wszedł bowiem w życie przepis art. 15d ust. 1-3 u.p.d.o.p. w związku ze znowelizowanym brzmieniem art. 22 ust. 1 u.s.d.g., który wskazuje, że podatnicy nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatków przekraczających kwotę 15 000 zł, w stosunku do których płatność następować będzie z pominięciem rachunku płatniczego. Od przyszłego roku wchodzą kolejne zmiany dotyczące limitów płatności, dlatego zainteresowanie tematem może ponownie wzrosnąć. Nowe regulacje w tym obszarze nie zmienią jednak nic w kwestii tego, że firmy leasingowe będą mogły zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pełną wartość odpisów amortyzacyjnych, a więc również od tej części wartości środka trwałego, odpowiadającej opłacie wstępnej (względnie – zaliczce) uiszczonej w kasie dealera, która finalnie zostanie rozliczona poprzez kompensatę pomiędzy dealerem a firmą leasingową. Jednocześnie, w części, która nie jest rozliczana kompensatą, ale przelewem, należy także pamiętać o przepisach dotyczących płatności na rachunki bankowe spoza białej listy.