Stanowisko Ministerstwa Finansów, które przewiduje, że 50% kosztów związanych z użyciem samochodów firmowych – w przypadku braku prowadzenia „kilometrówki” – podlega opodatkowaniu, stawia przedsiębiorstwa na ryczałcie od przychodów spółek w gorszej sytuacji niż podatników korzystających z „klasycznego” CIT. Skuteczne rozwiązanie tego problemu będzie zapewne wymagało sporu sądowego z fiskusem. Ukryte zyski można jednak zminimalizować, stosując indywidualną stawkę amortyzacji.

W kilku artykułach opisywaliśmy problematykę rozliczania samochodów w spółkach na estońskim CIT. W skrócie, w CIT estońskim nie obowiązują takie ograniczenia jak w systemie ogólnym – ani limit 150 000 zł dla amortyzacji (lub rat leasingowych), ani 75% kosztów eksploatacji.  W systemie estońskim występuje natomiast osobna kategoria podlegająca opodatkowaniu – tzw. ukryte zyski. Przepisy wskazują, że w przypadku samochodów ukrytymi zyskami jest 50% wartości amortyzacji i innych kosztów dotyczących samochodów – jeśli samochody te nie są wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej.

Jest oczywiste, że używanie samochodów do celów prywatnych przez właścicieli firmy stanowi ukryty zysk. Problematycznym zagadnieniem są natomiast pozostałe samochody – te używane przez pracowników, np. handlowców. Powinno być jasne, że używanie samochodów przez pracowników do celów prywatnych nie spełnia kryterium uznania za „ukryty zysk”. Problematyczna jest kwestia dokumentacyjna, bo teoretycznie, jeśli nie jest prowadzona „kilometrówka”, istnieje potencjalne ryzyko wykorzystania samochodu przez właściciela. Takie podejście nie ma jednak nic wspólnego z praktyką. W rzeczywistości przekazanie danemu pracownikowi samochodu do używania prawie zawsze oznacza, że pracownik ten korzysta z auta do celów służbowych, a gdy tego nie robi, używa go do swoich celów prywatnych. Cele prywatne pracowników nie są jednak celami niezwiązanymi z działalnością. Możliwość korzystania z samochodu jest dodatkowym wynagrodzeniem pracownika, podlegającym zresztą opodatkowaniu i oskładkowaniu.

Stanowisko Ministerstwa Finansów

W świetle powyższego za niedopuszczalne należy uznać powoływanie się przez Ministerstwo Finansów na przepisy dotyczące systemu klasycznego i wymaganie od podatników, żeby prowadzili ewidencję przebiegu pojazdów. Tym bardziej, że stawiałoby to podatnika na ryczałcie w dużo gorszej sytuacji niż podatnika w systemie klasycznym. Np. jeśli dysponowałby on flotą 40 Skód Fabii, 50% kosztów związanych z ich używaniem musiałby opodatkować. Tymczasem w systemie klasycznym – który w założeniach ma być tym bardziej skomplikowanym i mniej korzystnym – podatnik nie wykluczałby z kosztów amortyzacji lub rat (z uwagi na wartość samochodów poniżej 150 000 zł), a koszty eksploatacyjne nie byłyby kosztem tylko w 25% – i to wszystko bez prowadzenia przez niego „kilometrówek”. Trudno przy tym sobie wyobrazić, aby właściciel – jeżdżący na co dzień np. samochodem z segmentu premium – podbierał pracownikom Skody, aby nimi jeździć w wolnym czasie… Wydaje się, że opisane przykłady demonstrują absurdalność wykładni prezentowanej przez resort finansów.