Nowe regulacje dotyczące ochrony przeciwpożarowej budynków i lokali
W nagromadzeniu spraw i zajęć na przełomie roku łatwo było przeoczyć nowe obowiązki dotyczące ochrony przeciwpożarowej, tym bardziej, że rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji „zmieniające rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów i terenów” zostało ogłoszone 21 listopada 2024 r., a w istotnym zakresie weszło w życie już 23 grudnia 2024 r.
Obowiązek montażu czujek dymu i czadu
Nowe przepisy wprowadzają obowiązek instalowania co najmniej jednej autonomicznej czujki dymu w lokalach mieszkalnych, jak również w pomieszczeniach mieszkalnych, w których świadczone są usługi hotelarskie. Czujki dymu powinny spełniać wymagania Polskiej Normy dotyczącej autonomicznych czujek dymu. Wymóg instalacji tych urządzeń nie będzie miał zastosowania do lokali, które wyposażone są w system sygnalizacji pożarowej albo stałe samoczynne urządzenie gaśnicze.
Ponadto, w odniesieniu do pomieszczeń, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, wchodzących w skład lokalu mieszkalnego lub lokalu użytkowego, znajdującego się w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL, wprowadzono obowiązek instalowania autonomicznej czujki tlenku węgla. Również to urządzenie powinno spełniać wymagania odpowiedniej Polskiej Normy.
Obowiązek instalacji czujek dymu i czadu w istniejących lokalach mieszkalnych (oraz znajdujących się w nich urządzeń służących do spalania paliwa) będzie miał zastosowanie począwszy od 1 stycznia 2030 r. Od 1 stycznia 2026 r. nowe regulacje będą miały natomiast zastosowanie w odniesieniu do lokali przeznaczonych na działalność hotelarską (i służących im pomieszczeń przeznaczonych do spalania paliwa).
Obowiązek oznakowania ścian przeciwpożarowych
Zgodnie z nowymi regulacjami, właściciele, użytkownicy lub zarządcy obiektów handlowych, produkcyjnych oraz magazynowych mają obowiązek specjalnego oznakowania miejsca połączenia ściany oddzielenia przeciwpożarowego ze ścianą zewnętrzną oraz z dachem.
Obowiązek instalacji czujek dymu i czadu w istniejących lokalach mieszkalnych będzie miał zastosowanie począwszy od 1 stycznia 2030 r. Od 1 stycznia 2026 r. nowe regulacje będą miały natomiast zastosowanie w odniesieniu do lokali przeznaczonych na działalność hotelarską.
Oznakowanie powinno mieć formę wyraźnej czerwonej linii lub innego czytelnego znaku w kolorze czerwono-białym. Można je też wykonać poprzez wysunięcie ściany oddzielenia pożarowego w kolorze czerwonym. Nowe przepisy przewidują również możliwość uzgodnienia (z uprawnionym przedstawicielem Straży Pożarnej) innego sposobu oznakowania niż opisany w rozporządzeniu.
Powyższy obowiązek dotyczy tych budynków, w których ściana oddzielenia przeciwpożarowego dzieli strefy pożarowe o powierzchni co najmniej 2000 m2 każda, a ściany zewnętrzne lub dach co najmniej jednej strefy pożarowej nie są wykonane z materiałów niepalnych lub spełniają wymóg minimalnej gęstości obciążenia ogniowego, określonej w przepisach. W razie wystąpienia pożaru oznaczenia ścian mają ułatwić odpowiednim służbom zidentyfikowanie obszarów łatwopalnych i tych o większej odporności ogniowej.
Budynki i obiekty, dla których wydano decyzję o pozwoleniu na użytkowanie albo co do których został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub o zatwierdzenie projektu zagospodarowania działki albo co do których dokonano zgłoszenia przed dniem wejścia w życie nowych przepisów (tj. przed 23 grudnia 2024 r.), należy dostosować do opisanych powyżej regulacji do 1 stycznia 2026 r.
Podsumowanie
Omawiane przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa przeciwpożarowego, dlatego nie powinny wzbudzać kontrowersji i wątpliwości. Wydaje się też, że nie wpłyną one istotnie na koszty budowy lub korzystania z nieruchomości, co i tak powinno mieć wtórne znaczenie wobec nadrzędnego celu, jakim jest ochrona życia i zdrowia.
Autor: Halina Więckowska-Sulimierska, radca prawny