Zmiany w akcyzie weszły w życie
Nowe przepisy dotyczące podatku akcyzowego, wynikające z nowelizacji ustawy o VAT, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw weszły w życie 1 kwietnia 2025 r. Zakładają one dwa kluczowe rozwiązania: ułatwienie zwrotu akcyzy dla pojazdów przeznaczonych na eksport oraz zwolnienie z akcyzy dla aut wykorzystywanych do jazd testowych w ramach badań naukowych lub prac rozwojowych. Ministerstwo Finansów zapowiada jednak kolejne zmiany w akcyzie dotyczącej samochodów osobowych.
Zwrot akcyzy od eksportowanych aut
Można zakładać, że do znacznie szerszego grona podatników adresowane jest rozwiązanie umożliwiające zwrot akcyzy za samochody osobowe zarejestrowane czasowo w celu wywozu z kraju. Dotychczasowe przepisy nie przewidywały takiej możliwości – dopuszczały ją jedynie sądy administracyjne.
Nowelizacja wprowadza rozróżnienie między rejestracją czasową z urzędu a na wniosek, ułatwiając odzyskanie podatku dla eksporterów, co jest pozytywnym pokłosiem wyroku NSA z 2023 r. Mechanizm zwrotu akcyzy w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) lub eksportu, nawet jeśli pojazd był wcześniej zarejestrowany czasowo w Polsce w celu jego wywozu za granicę, przewiduje art. 107 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym.
Ustawodawca przewidział także mechanizmy zapobiegające nadużyciom, np. ponownemu sprowadzeniu pojazdu do Polski po uzyskaniu zwrotu akcyzy.
Zwolnienie dla centrów badawczych
Z kolei nowy art. 110b ust. 1 przewiduje zwolnienie z akcyzy dla samochodów osobowych przeznaczonych do jazd testowych, wykorzystywanych w celach badawczych. Warunkiem jest profesjonalna rejestracja auta, określona w art. 80t Prawa o ruchu drogowym. Dodatkowo zwolnienie obejmie jedynie określone grupy podmiotów, np. podmioty ze statusem centrum badawczo-rozwojowego, co powoduje, że nie skorzystają z niego m.in. dealerzy i dystrybutorzy samochodów, a także firmy leasingowe.
MF deklaruje, że nie planuje wprowadzenia nowego obciążenia podatkowego dla właścicieli pojazdów spalinowych, ale zaznacza, że analizuje możliwe rozwiązania, mające na celu dokonanie modyfikacji istniejącego podatku akcyzowego, poprzez uzależnienie jego wysokości m.in. od emisji szkodliwych substancji, takich jak CO2 i/lub NOx, z uwzględnieniem również wieku pojazdu.
Kolejne zmiany na horyzoncie
Jak wynika z odpowiedzi na interpelację poselską opublikowaną 28 lutego 2025 r., Ministerstwo Finansów pracuje nad kolejną nowelizacją regulacji akcyzowych. Choć zgodnie z deklaracjami, nie ma planów wprowadzenia nowego obciążenia podatkowego dla właścicieli pojazdów spalinowych, to resort finansów analizuje możliwe rozwiązania, mające na celu dokonanie modyfikacji istniejącego podatku akcyzowego, poprzez uzależnienie jego wysokości m.in. od emisji szkodliwych substancji, takich jak CO2 i/lub NOx, z uwzględnieniem również wieku pojazdu. Podatek – jak wskazuje MF w swojej odpowiedzi – będzie dotyczył zarówno nowych, jak i używanych pojazdów, i – tak jak obecnie – będzie miał on zastosowanie przy pierwszej rejestracji samochodu na terytorium Polski.
Ministerstwo Finansów analizuje także zagadnienie opodatkowania akcyzą tzw. miękkich hybryd, tj. takich samochodów, które posiadają zarówno silnik spalinowy, jak i silnik elektryczny wspierający funkcje napędowe. Opodatkowanie takich samochodów akcyzą w oparciu o obniżoną stawkę tego podatku jest kwestionowane przez organy podatkowe od października 2022 r. Nie są jednak jeszcze znane szczegółowe plany Ministerstwa w tym zakresie. Aktualnie trwają „prace analityczne”.
W przypadku pytań dotyczących zagadnień związanych z akcyzą, zapraszamy do kontaktu.
Autor: Weronika Grzęda, adwokat