Ustawa nowelizująca Polski Ład – po przyjęciu części poprawek Senatu – została podpisana przez Prezydenta. W stosunku do pierwotnie uchwalonej ustawy zmieniono zasady rozliczania się przez samotnego rodzica z dzieckiem, a także zwiększono procent podatku przekazywanego na organizacje pożytku publicznego. Doprecyzowano również przepis pozwalający na odliczenie przez „liniowców” części zapłaconej składki zdrowotnej od podatku. Jak prezentuje się lista kluczowych zmian, które wprowadzi nowelizacja Polskiego Ładu – już z uwzględnieniem poprawek Senatu?

Sejm rozpatrzył poprawki wniesione przez Senat 9 czerwca 2022 r. Poza zmianami o charakterze redakcyjnym, przyjęto dwie ważne regulacje. Za sprawą pierwszej przywrócono obowiązujące w 2021 r. zasady rozliczania się przez samotnego rodzica z dzieckiem, co oznacza, że taki podatnik będzie mógł skorzystać z podwójnej kwoty wolnej od podatku. Druga ze wspomnianych poprawek sprawi, że zwiększony zostanie procent podatku przekazywanego na organizacje pożytku publicznego – z 1% do 1,5%. Poniżej prezentujemy 8 najważniejszych zmian, które wprowadza Polski Ład 2.0.

1. Możliwa zmiana formy opodatkowania

Możliwość ponownego wyboru formy opodatkowania będzie ograniczała się jedynie do wyboru zasad ogólnych (skali podatkowej). Oznacza to, że przedsiębiorca rozliczający się obecnie według zasad ogólnych nie będzie uprawniony do zmiany formy opodatkowania na podatek liniowy lub ryczałt. Nie będzie również możliwe przejście z ryczałtu na podatek liniowy bądź z podatku liniowego na ryczałt.

2. Obniżenie stawki podatku do 12%

Obniżenie stawki podatku w pierwszym progu podatkowym z 17% do 12% w przypadku podatników PIT rozliczających się na zasadach ogólnych (przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej, osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę, osoby otrzymujące wynagrodzenie z tytułu powołania, zleceniobiorcy, emeryci). Zmiana ta zrekompensować ma likwidację ulgi dla klasy średniej.

3. Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Od ogłoszenia przez rządzących informacji, że planowana jest naprawa Polskiego Ładu „usunięcie” ulgi dla klasy średniej było jednym z głównych założeń proponowanych zmian. Co ważne ustawa ma zacząć obowiązywać od 1 lipca 2022 r., natomiast usunięcie ulgi dla klasy średniej ma mieć zastosowanie z mocą wsteczną – od 1 stycznia 2022 r.

Sama likwidacja ulgi dla klasy średniej oznacza co prawda, że osoba rozliczająca się według skali otrzyma niższe wynagrodzenie, ale zrekompensuje to – wspomniane już w punkcie drugim – obniżenie stawki podatkowej do 12%. Finalnie pracownik otrzyma wyższe wynagrodzenie netto niż w okresie od stycznia do końca czerwca 2022 r. W rezultacie to, że osoby rozliczające się według skali podatkowej nie stracą na zmianach, które zaczną obowiązywać od 1 lipca 2022 r., jest pewne.

Faktyczna korzyść uzyskana przez podatnika będzie jednak niewielka – a na pewno znacznie niższa niż w przypadku, gdyby obniżeniu stawki podatku towarzyszyło zachowanie ulgi dla klasy średniej. W przypadku osoby zatrudnionej w oparciu o umowę o pracę otrzymującej wynagrodzenie brutto w wysokości 7 000 zł zarobki będą przedstawiać się, jak poniżej.

Wynagrodzenie netto według Polskiego Ładu: 5 024 zł
Wynagrodzenie netto według Polskiego Ładu 2.0: 5 102 zł
Hipotetyczne wynagrodzenie netto przy założeniu, że stawka podatku zostaje obniżona, a ulga dla klasy średniej nie zostaje usunięta: 5 163 zł

Jak wskazują powyższe kwoty, podatnik zyska na wprowadzonych zmianach 78 zł, podczas gdy w przypadku pozostawienia ulgi dla klasy średniej zyskałby blisko dwukrotnie więcej, bo 139 zł.

Biorąc pod uwagę fakt, że przepisy zaczną obowiązywać z mocą wsteczną (od 1 stycznia 2022 r.), osoby rozliczające się według skali odzyskają kwotę nadpłaconych zaliczek na etapie składania zeznania rocznego za 2022 r. 

4. Powrót ulgi dla samotnych rodziców

Od 1 lipca 2022 r. powróci ulga dla samotnych rodziców, która została uprzednio usunięta wraz z wejściem Polskiego Ładu. Początkowo zakładano, że sam mechanizm obliczania ulgi będzie identyczny jak w 2021 r. – tj. analogiczny mechanizm jak w przypadku wspólnego rozliczania się z małżonkiem. Różnica miała jednak polegać na tym, że samotnie wychowującemu rodzicowi – rozliczającemu się wspólne z dzieckiem – miała przysługiwać półtorakrotność kwoty wolnej tj. 45 tys. zł (wcześniej była to dwukrotność). Senat zgłosił jednak poprawkę, aby ulga została przywrócona w formie obowiązującej w 2021 r. – została ona przez Sejm przyjęta. W rezultacie samotnie wychowujący rodzic rozliczający się wspólnie z dzieckiem będzie mógł skorzystać z podwójnej kwoty wolnej od podatku. Zwiększy się również jego I próg podatkowy do 240 000 zł (dwukrotność I progu podatkowego).

Sejm przyjął również poprawki Senatu, zgodnie z którymi wspólne rozliczenie z dzieckiem będzie przysługiwało również osobie, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy jest ono pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze – zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Z uwagi na fakt, że przywrócona zostanie ulga dla samotnych rodziców, usunięta zostanie ulga dla osób samotnie wychowujących dziecko. W ramach tej ulgi podatnikowi przysługiwało jednorazowe odliczenie podatku w wysokości 1 500 zł na etapie przygotowywania zeznania rocznego. Wydaje się, że nowe rozwiązanie powinno być bardziej korzystne.

Podobnie jak w przypadku obniżonej stawki podatku i usunięcia ulgi dla klasy średniej, powyższe zasady będzie należało stosować do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. Oznacza to więc, że podatnik rozliczający się wspólnie z dzieckiem skorzysta z ulgi na etapie składania zeznania rocznego za 2022 r., a uldze będą podlegały przychody osiągnięte w okresie od stycznia do grudnia 2022 r.