Przedsiębiorca rozpozna koszty związane z autem, nawet jeśli nie posiada prawa jazdy?
Czy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą jest uprawniony do zaliczenia do kosztów odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego, jakim jest samochód, oraz 75% wydatków związanych z jego użytkowaniem? Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca, co nie budzi wątpliwości. Czy podobnie będzie, jeśli ów przedsiębiorca nie posiada prawa jazdy? Nad tą kwestią pochylił się fiskus w niedawnej interpretacji.
Interpretacja dotyczyła doradcy podatkowego prowadzącego JDG, który zamierzał nabyć we współwłasności (jego udział miał wynieść 95%) samochód oraz wprowadzić go do ewidencji środków trwałych. Wnioskodawca zadeklarował, że pojazd będzie wykorzystywany do celów związanych z działalnością gospodarczą (np. dojazdy na spotkania z klientami, do urzędów, do sądów) oraz do celów prywatnych (np. dojazdy na zakupy, wyjazdy na urlop).
We wniosku podatnik wskazał, że zamierza amortyzować pojazd metodą liniową oraz zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z jego użytkowaniem tj. paliwo, przeglądy, naprawy, myjnię, wymianę opon, zakup części.
Opisany stan faktyczny nie powinien na pierwszy rzut oka budzić jakichkolwiek wątpliwości, niemniej wnioskodawca zaznaczył, że nie posiada uprawnień do kierowania pojazdami (prawa jazdy) ze względów zdrowotnych. Jednocześnie zaznaczył on, że przy używaniu samochodu do celów związanych z działalnością gospodarczą będzie korzystał z pomocy osób posiadających prawo jazdy.
W ocenie wnioskodawcy przepisy ustawy o PIT nie uzależniają możliwości zaliczenia wydatków związanych z nabyciem i użytkowaniem samochodu do kosztów od posiadania prawa jazdy przez podatnika. Dyrektor KIS przyznał mu rację, wskazując, że osoba nieposiadająca prawa jazdy może rozliczać w kosztach podatkowych amortyzację pojazdu oraz wydatki związane z jego eksploatacją, jeżeli spełnione zostaną ogólne zasady wynikające z ustawy o PIT.
Wnioskodawca zadał pytanie, czy proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału we współwłasności samochodu będzie mu przysługiwało prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w podatku PIT odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego, jakim będzie samochód, oraz 75% wydatków związanych z jego użytkowaniem.
Zdaniem wnioskodawcy w takiej sytuacji będzie on uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów.
Brak uprawień nie wyklucza kosztu
Wnioskodawca argumentował swoje stanowisko tym, że opisane w pytaniu wydatki spełniają ogólny warunek zaliczenia ich do kosztów podatkowych. Ponadto w ocenie wnioskodawcy przepisy ustawy o PIT nie uzależniają możliwości zaliczenia wydatków związanych z nabyciem i użytkowaniem samochodu do kosztów od posiadania prawa jazdy przez podatnika.
W interpretacji z 8 marca 2024 r. (0113-KDIPT2-1.4011.19.2024.4.MAP) Dyrektor KIS przyznał rację przedsiębiorcy, potwierdzając, że jest on uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów.
W uzasadnieniu organ przytoczył przepisy ustawy o PIT, wskazując, że narzucone w niej wymogi zostały spełnione przez wnioskodawcę, co uprawnia go do zaliczenia do kosztów (w odpowiedniej proporcji, wynikającej ze współwłasności) odpisów amortyzacyjnych samochodu oraz 75% wydatków związanych z użytkowaniem samochodu.
Uzasadniając swoje stanowisko, organ zupełnie nie skupił się na fakcie, iż przedsiębiorca nie posiada prawa jazdy. Powyższe skutkuje tym, że w ocenie organu osoba nieposiadająca prawa jazdy może rozliczać w kosztach podatkowych amortyzację pojazdu oraz wydatki związane z jego eksploatacją, jeżeli spełnione zostaną ogólne zasady wynikające z ustawy o PIT. Zgodnie z nimi kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w celu osiągnięcia lub zachowania źródeł przychodów, które jednocześnie nie zostały wyłączone wprost z kosztów podatkowych i wymienione w art. 23 ustawy o PIT.
Z kolei kwestia posiadania (bądź nie) prawa jazdy nie wpływa jakkolwiek na rozstrzygnięcie. Należy jednak pamiętać, że o ile w standardowych przypadkach wykazanie użytku samochodu w firmie – a w konsekwencji prawa do kosztów – nie jest szczególnie trudne, o tyle w przypadku podatnika nieposiadającego uprawnień, dodatkowo musi być on w stanie wykazać, że istniały osoby, które prowadziły pojazd zamiast niego.
Autor: Michał Półtorak, doradca podatkowy