Błędny NIP nabywcy na fakturze. Czy można odliczyć z niej VAT?
Nabywca świadczenia może odliczyć VAT z faktury pomimo tego, że widnieje na niej błędny NIP – potwierdził Dyrektor KIS w wydanej niedawno interpretacji. Zdaniem organu takie prawo przysługuje podatnikowi, jeżeli na podstawie pozostałych danych na fakturze możliwe jest ustalenie, że nabywcą świadczenia jest ten konkretny podmiot. Błąd w zakresie NIP nabywcy nie ma wpływu na określenie zobowiązania podatkowego, a co za tym idzie na prawo podatnika do odliczenia podatku.
Przywołana we wstępie interpretacja została wydana na wniosek podmiotu (czynnego podatnika VAT) świadczącego usługi budowlane. Posiada on dwa numery NIP – jeden dla celów CIT i PIT, drugi – jako płatnik PIT i składek ZUS. Na potrzeby świadczonych usług wnioskodawca korzysta z leasingu, finansując w ten sposób m.in. zakupy samochodów. Na potrzeby podpisywanej umowy (i wystawianych później faktur) firma leasingowa użyła numeru NIP wnioskodawcy uwidocznionego w KRS, a nie tego, który widnieje w wykazie podatników VAT (tzw. Biała lista). Pomimo monitów ze strony wnioskodawcy leasingodawca nie zgadza się ze zmianą numeru NIP na umowie i na fakturze. W ramach czynności korygujących podatnik wysłał co prawda do firmy leasingowej noty korygujące do wszystkich faktur, w których użyto niepoprawnego numer NIP, ale finansujący nie odesłał ich z powrotem. Mimo to wnioskodawca uwidacznia faktury od firmy leasingowej w swojej deklaracji JPK i odlicza na ich podstawie podatek naliczony. W związku z tym, że podatnik nie prowadzi ewidencji umożliwiającej 100% odliczenie od wydatków na samochody osobowe, podatek VAT naliczony na fakturach od firmy leasingowej odliczany jest w wysokości 50%.
Ważniejsze błędy merytoryczne
Wątpliwości wnioskodawcy dotyczyły tego, czy brak na fakturach jego prawidłowego NIP pozbawia go możliwości odliczenia VAT z takich dokumentów. W interpretacji indywidualnej z 27 stycznia 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.931.2022.1.WN) Dyrektor KIS potwierdził, że spółka takie prawo posiada, mimo że sprzedawca nie potwierdził prawidłowości not korygujących. Jak zaznaczył Dyrektor KIS faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym i muszą być one wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Nie można byłoby za prawidłową uznać faktury, która dokumentowałaby zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało. Elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy o VAT mają zaś wyłącznie znaczenie dowodowe i jedynie braki (lub błędy) merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.
Jeżeli faktura zawiera wyłącznie błąd w numerze NIP, ale na podstawie pozostałych danych możliwa jest prawidłowa identyfikacja nabywcy, to adresatowi takiej faktury przysługuje prawo do odliczenia wykazanego na niej podatku VAT. Interpretacja z 27 stycznia 2023 r. nie jest jedyną, w której fiskus wyraził takie stanowisko. Podobne były konkluzje m.in. interpretacji z 4 listopada 2020 r.
O prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników decyduje przede wszystkim to, czy potwierdzają one rzeczywiste transakcje handlowe. W sytuacji, gdy nabywca otrzyma fakturę zawierającą błędy w elementach nazwy nabywcy (poza samą nazwą podmiotu to także np. adres lub właśnie numer identyfikacyjny), może je skorygować notą korygującą. Jednak jako że nota, która koryguje błąd w NIP, nie ma wpływu na wartość dokonanej transakcji i wysokość podatku, to nawet brak jej akceptacji przez sprzedającego nie skutkuje brakiem możliwości odliczenia podatku VAT z faktury pierwotnej (zawierającej błędny NIP) przez nabywcę.
Jeżeli zatem faktura zawiera wyłącznie błąd w numerze NIP, ale na podstawie pozostałych danych możliwa jest prawidłowa identyfikacja nabywcy, to adresatowi takiej faktury przysługuje prawo do odliczenia wykazanego na niej podatku VAT. Posiadanie potwierdzenia, że kontrahent potwierdza notę korygującą, nie jest niezbędne do zachowania prawa do odliczenia.
Podobne stanowisko w przeszłości
Opisywana interpretacja z 27 stycznia 2023 r. nie jest jedyną, w której fiskus wyraził takie stanowisko. Podobne były konkluzje m.in. interpretacji z 4 listopada 2020 r. (sygn. 0112-KDIL1-1.4012.384.2020.1.AR). Dyrektor KIS wskazał w niej, że w przypadku udokumentowania zakupu fakturą zawierającą błędny NIP lub nieprawidłowe oznaczenie nabywcy, zasadne jest skorygowanie tych błędów, ale nie uniemożliwia to dokonania odliczenia podatku naliczonego na zasadach i w terminach wskazanych przepisami prawa. Organ, uzasadniając swoją decyzję, odwołał się do art. 88 ustawy o VAT, w którym nie wskazano, by tego typu błędy formalne przesądzały o braku prawa do odliczenia.
Autor: Paweł Jaworski