Fiskus potwierdza: OFWCA może stosować niższą stawkę ryczałtu
Wybór odpowiedniej stawki ryczałtu w przypadku agentów ubezpieczeniowych prowadzących działalność w oparciu o tę formę opodatkowania może powodować pewne wątpliwości, na co dowodem są wnioski o interpretacje kierowane do fiskusa. Dwie tegoroczne decyzje Dyrektora KIS potwierdzają jednak, że uprawnienie do zastosowania niższej, wynoszącej 15% stawki ryczałtu, przysługuje osobom fizycznym wykonującym czynności agencyjne (OFWCA), a także agentom zatrudniającym współpracowników.
Od momentu wejścia w życie przepisów Polskiego Ładu przedsiębiorcy znacznie częściej decydują się na wybór uproszczonej formy opodatkowania działalności, jaką jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Co prawda nie pozwala on na uwzględnienie przy rozliczeniu kosztów, ale umożliwia stosowanie – w przypadku niektórych zawodów – niskiej stawki opodatkowania. Dodatkowo, wybór ryczałtu – co do zasady – wiąże się też z niższymi obciążeniami z tytułu składki zdrowotnej niż w przypadku skali podatkowej lub podatku liniowego. W przypadku podatników, którzy wybrali tę formę opodatkowania, składka zdrowotna jest ryczałtowa, a jej wysokość uzależniona jest od przychodów rocznych.
Stawka ryczałtu ustalana jest w oparciu o kod PKWiU wykonywanej działalności. Niestety klasyfikacja PKWiU jest przestarzała i niedostosowana do obecnych realiów (w szczególności w kontekście działalności wykonywanej przez samozatrudnionych, którzy w dużej mierze korzystają z ryczałtu, czego przykładem jest branża IT). W rezultacie, w przypadku niektórych zawodów ustalenie właściwej stawki ryczałtu budzi wiele wątpliwości, a wpływ na jej ustalenie mogą mieć drobne szczegóły. Tak jest również w przypadku agentów ubezpieczeniowych.
Jakie stawki dla agentów?
Zasadniczo, w odniesieniu do agentów ubezpieczeniowych zastosowanie mogą mieć dwie stawki ryczałtu:
- 17% – mająca zastosowanie do wolnych zawodów (agent ubezpieczeniowy znalazł się w definicji wolnego zawodu w myśl ustawy o ryczałcie) lub
- 15% – mająca zastosowanie do świadczonych usług finansowych i ubezpieczeniowych (PKWiU sekcja K), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów.
Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku gdy przedsiębiorca (agent) świadczy usługi, w stosunku do których zastosowanie mają różne stawki ryczałtu, nie jest on zobowiązany do stosowania wyłącznie jednej, wyższej stawki ryczałtu (nawet gdy dotyczy to świadczeń na rzecz jednego, tego samego kontrahenta). Jeżeli wystawiona faktura jednoznacznie wskazuje podział usług, z którego jasno wynika, że do części wynagrodzenia powinna mieć zastosowanie niższa stawka ryczałtu, przedsiębiorca jest uprawniony do jej stosowania.
Jeśli agent świadczy usługi, w stosunku do których zastosowanie mają różne stawki ryczałtu, nie jest on zobowiązany do stosowania wyłącznie jednej, wyższej stawki. Organy potwierdzają możliwość zastosowania opodatkowania w wysokości 15% w przypadku, gdy przychody uzyskiwane są w ramach wykonywania czynności agenta ubezpieczeniowego w sytuacji, gdy zatrudnia on inne osoby.
Niemniej, na podstawie ustawy o ryczałcie, nie jest możliwe jednoznaczne zakwalifikowanie wykonywanych przez agentów czynności do jednej z grup. Co za tym idzie, ustalenie właściwej stawki ryczałtu często bywa problematyczne.
Co na to organy skarbowe?
W celu zobrazowania, które spośród świadczonych usług przez agenta ubezpieczeniowego mogą zostać opodatkowane według stawki ryczałtu wynoszącej 15% pomocna może być interpretacja indywidualna z 6 maja 2022 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4011.121.2022.3.SP).
Podatnik, prowadzący działalność gospodarczą związaną z ubezpieczeniami, w ramach której świadczy usługi w ramach umowy agencyjnej zawartej z jednym z towarzystw ubezpieczeniowych i jednocześnie – jako osoba fizyczna wykonująca czynności agencyjne (OFWCA) – w ramach umowy z multiagencją ubezpieczeniową. Jego zdaniem przychody osiągane z tytułu umowy agencyjnej powinny być opodatkowane według stawki ryczałtu w wysokości 17%, podczas gdy do przychodów z umowy z multiagencją powinna mieć zastosowanie stawka wynosząca 15%.
Organ zgodził się z podatnikiem, wskazując, że osoba fizyczna wykonująca czynności agencyjne (OFWCA) jest pracownikiem agenta ubezpieczeniowego, co w konsekwencji oznacza, że takie świadczenia nie wpisują się w definicję wolnego zawodu w myśl ustawy o ryczałcie, a co za tym idzie brak jest podstaw do zastosowania wyższej – wynoszącej 17% – stawki opodatkowania.
Niższa stawka także dla zatrudniających
Organy potwierdzają możliwość zastosowania opodatkowania zgodnie ze stawką ryczałtu w wysokości 15% w przypadku, gdy przychody uzyskiwane są w ramach wykonywania czynności agenta ubezpieczeniowego w sytuacji, gdy zatrudnia on inne osoby. Potwierdza to interpretacja indywidualna z 15 czerwca 2022 r. (sygn. 0112-KDIL2-2.4011.292.2022.2.AA).
Wydane przez Dyrektora KIS interpretacje indywidualne wskazują, że jeśli agent ubezpieczeniowy wykonuje czynności na rzecz multiagencji lub gdy zatrudnia on współpracowników, to w konsekwencji nie spełnia on definicji wolnego zawodu, co uprawnia go do stosowania stawki ryczałtu w wysokości 15%. Mimo wszystko – w przypadkach spornych i bardziej skomplikowanych – warto potwierdzić tę możliwość poprzez uzyskanie interpretacji indywidualnej.
Autor: Michał Półtorak